Iň soňky “Google Doodle” merhum Çarlz K. Kaonyň doglan gününiň 88 ýyllygyny belleýär.Çarlz K. Kao häzirki wagtda internetde giňden ulanylýan süýümli optiki aragatnaşygyň öňdebaryjy inereneri.
Gao Quanquan 1933-nji ýylyň 4-nji noýabrynda Şanhaýda doguldy. Hytaý klassikasyny okaýarka ýaş wagtynda iňlis we fransuz dillerini öwrendi.1948-nji ýylda Gao we maşgalasy Iňlis Gonkongyna göçdüler, bu oňa Iňlis uniwersitetinde elektrik in engineeringenerligi bilimini almaga mümkinçilik berdi.
Kao 1960-njy ýyllarda Essexiň Harlow şäherindäki “Standard Telefon and Cable” (STC) gözleg laboratoriýasynda London uniwersitetinde doktorlyk döwründe işledi.Şol ýerde Çarlz K. Kao we kärdeşleri süýümiň bir ujundan beýleki ujuna ýagtylygy (köplenç lazerden) şöhlelendirmek üçin ýörite döredilen inçe aýna simler bolan optiki süýümler bilen synag geçirdiler.
Maglumat geçirmek üçin optiki süýüm demir sim ýaly işläp biler we iberilýän maglumatlara gabat gelmek üçin lazeri çalt açyp we öçürip, adaty ikilik kodlaryny 1 we 0 iberip biler.Şeýle-de bolsa, metal simlerden tapawutlylykda optiki süýümler elektromagnit päsgelçiligiň täsirine düşmeýär, bu tehnologiýany alymlaryň we in engineenerleriň gözüniň alnynda geljegi uly edýär.
Şol döwürde süýüm optiki tehnologiýasy yşyklandyryş we şekil geçiriş ýaly beýleki dürli tejribelerde ulanylýardy, ýöne käbir adamlar ýokary tizlikli maglumat geçirmek üçin süýüm optikasynyň aşa ygtybarly däldigini ýa-da gaty ýitirilendigini gördüler.Kao we STC-de işleýän kärdeşleri süýüm signalynyň ýapylmagynyň sebäbiniň süýümiň kemçilikleri, has takygy, ýasalan materiallar bilen baglanyşyklydygyny subut edip bildiler.
Köp synaglaryň netijesinde ahyrsoňy kwars aýnasynyň birnäçe kilometre signal ibermek üçin ýeterlik arassalygy bolup biljekdigine göz ýetirdiler.Şol sebäpli kwars aýnasy häzirki optiki süýümiň standart konfigurasiýasy bolup durýar.Elbetde, şondan bäri kompaniýa optiki süýümiň hili peselmezden ozal lazeri has uzak aralyklara geçirip biljekdigi üçin aýnasyny hasam arassalady.
1977-nji ýylda Amerikanyň telekommunikasiýa üpjün edijisi “General Telefon we Elektroniks” Kaliforniýanyň süýüm optiki ulgamy arkaly telefon jaňlaryny ugrukdyrmak arkaly taryh döretdi we zatlar diňe şol ýerden başlandy.Kao diňe bir dowam edýän optiki süýüm gözleglerine ýolbaşçylyk etmek bilen çäklenmän, 1983-nji ýylda suwasty kabeller arkaly dünýäni has gowy birikdirmek üçin optiki süýüm baradaky düşünjesini paýlaşmak bilen geljege garamagyny dowam etdirýär.Diňe bäş ýyldan soň TAT-8 Demirgazyk Amerikany Europeewropa bilen birleşdirip, Atlantikany geçdi.
Şondan bäri onýyllyklarda optiki süýümiň ulanylyşy, esasanam internetiň döremegi we ösmegi bilen çalt ösdi.Indi, dünýäniň ähli yklymlaryny birleşdirýän suwasty gämi optiki süýüminden we bir ýurduň böleklerini birikdirmek üçin internet hyzmatlaryny üpjün edijiler tarapyndan ulanylýan optiki süýümli “oňurga” torundan başga-da, öz öýüňizdäki optiki süýüm arkaly göni internete birigip bilersiňiz. .Bu makalany okanyňyzda, internet trafigiňiz süýümli optiki kabeller arkaly ýaýramagy ähtimal.
Şol sebäpden, şu gün internete göz aýlanyňyzda, Çarlz K. Kaony we ajaýyp tizlikde dünýä birikmäge mümkinçilik beren beýleki inersenerleri ýadyňyzdan çykarmaň.
Çarlz K. Kao üçin döredilen şu günki animasiýa Google graffiti, süýümli optiki kabele gönükdirilen adamyň özi tarapyndan dolandyrylýan lazeri görkezýär.Elbetde, “Google Doodle” hökmünde kabel “Google” sözüni ýazmak üçin akylly egildi.
Kabeliň içinde optiki süýüm işleýşiniň esasy ýörelgesini görüp bilersiňiz.Lightagtylyk bir ujundan girýär we kabeliň egilmegi bilen ýagtylyk kabel diwaryndan şöhlelenýär.Öňe egilen lazer, ikilik koda öwrülen kabeliň beýleki ujuna ýetdi.
Gyzykly Pasha ýumurtgasy hökmünde çeper eserde görkezilen “01001011 01000001 01001111” ikilik faýly Çarlz Kao tarapyndan “KAO” diýip ýazylan harplara öwrülip bilner.
Google-yň baş sahypasy dünýäde iň köp görülýän web sahypalarynyň biridir we kompaniýa köplenç bu sahypany taryhy wakalara, dabaralara ýa-da “Coronavirus Assistent” ýaly graffiti ulanmak ýaly adamlaryň wakalaryna ünsi çekmek üçin ulanýar.Reňkli suratlar yzygiderli üýtgedilýär.
Kaýl 9to5Google-yň awtory we gözlegçisidir we “Made by Google”, “Fuchsia” we “Stadia” önümleri bilen gyzyklanýar.
Iş wagty: 01-2021-nji dekabry